Το μαύρο κύμινο είναι μια από τις τελευταίες μόδες στο χώρο των συμπληρωμάτων διατροφής. Πόσο χρήσιμο όμως είναι στ’ αλήθεια;
Το μαύρο κύμινο, ή Μελάνθιον το ήμερον, ή nigella sativa, όπως είναι η επίσημη ονομασία του, είναι ένα ετήσιο ανθοφόρο φυτό της οικογένειας των Βατραχιίδων ή Ρανουγκουλίδων (Ranunculaceae) και συναντάται στη Νότια Ευρώπη, τη Βόρεια Αφρική, τη Νότια και τη νοτιοδυτική Ασία. Δεν πρέπει να συγχέεται με το Βούνιον το βολβοκάστανον, που επίσης μερικές φορές ονομάζεται μαύρο κύμινο.
Το μαύρο κύμινο ως θεραπεία
Παλαιότερα δημοσιεύματα, υποστήριζαν πως το μαύρο κύμινο είναι ένας σπόρος που θεραπεύει σχεδόν τα πάντα. Στo Memorial Sloan Kettering, διαβάζουμε πως η nigella sativa έχει εμφανίσει πιθανή αντικαρκινική δράση σε πειραματόζωα, αλλά η δράση της σε ανθρώπους παραμένει ασαφής. Σε τουλάχιστον μια έρευνα, έχει βρεθεί πως η nigella sativa μπορεί να μειώσει την υπέρταση σε ανθρώπους. Αν και ο συγκεκριμένος σπόρος έχει δείξει υποσχόμενα αποτελέσματα σε εργαστηριακό επίπεδο, οι ερευνητές τονίζουν πως χρειάζονται περισσότερες μελέτες σε ανθρώπους για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για τη χρήση του ως φάρμακο σε σοβαρές ασθένειες όπως ο καρκίνος.
http://ellinikahoaxes.gr/2015/08/19/%CF%84%CE%BF-%CE%B8%CE%B1%CF%85%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B3%CF%8C-%CE%BC%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%BF-%CE%BA%CF%8D%CE%BC%CE%B9%CE%BD%CE%BF/
Το μαύρο κύμινο ως συμπλήρωμα διατροφής
Εξετάζοντας τα αποδεικτικά στοιχεία για τη χρήση της nigella sativa σε ανθρώπους, φαίνεται πως έχει πολύ μικρή συνεισφορά στη γενικότερη προστασία της υγείας. Είναι σε θέση να μειώσει τα τριγλυκερίδια και τη γλυκόζη όταν αυξηθεί και μπορεί να ομαλοποιήσει τον μεταβολισμό της χοληστερόλης (όχι της HDL-C), αλλά το ποσοστό του οφέλους που προσδίδει είναι πολύ μικρό για να θεωρηθεί καλή παρέμβαση. Ως γενικός αντιφλεγμονώδης παράγοντας (όπως η χρήση του στη ρευματοειδή αρθρίτιδα) φαίνεται επίσης μέτρια αποτελεσματική.
Φαίνεται αρκετά υποσχόμενο ως ανοσοενισχυτικό (δεν υπάρχουν στοιχεία για συγκεκριμένες ασθένειες, αλλά φαίνεται να αυξάνει την ικανότητα των μακροφάγων να επιτεθούν στους εισβολείς) και διαθέτει μια αντι-αλλεργική ένωση (με αποτελεσματικότητα έναντι της αλλεργικής ρινίτιδας, του άσθματος και του εκζέματος) . Μία μελέτη που χρησιμοποίησε τη nigella sativa μαζί με φάρμακα που ελέγχουν τα επίπεδα των γαστρικών οξέων, κατέγραψε ότι το εκχύλισμα σπόρου ήταν ισχυρώς αντιβακτηριακό έναντι του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού, με συγκρίσιμη αποτελεσματικότητα με τα χρησιμοποιούμενα φάρμακα αναφοράς.
Πιο αναλυτικά
Υπέρταση
Το Nigella sativa έχει καταδείξει αντιοξειδωτικά, αντιυπερτασικά και διουρητικά αποτελέσματα που λειτουργούν για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης.
Η αγγειοχαλαρωτική επίδρασή της ήταν το επίκεντρο μιας διπλά τυφλής,κλινικής δοκιμής 70 υγειών ατόμων ηλικίας μεταξύ 34 και 63 ετών με συστολική αρτηριακή πίεση που κυμαίνεται από 110 έως 140 mm Hg και διαστολική αρτηριακή πίεση από 60 έως 90 mm Hg. (Η American Heart Association ορίζει τη βέλτιστη περιοχή για την αρτηριακή πίεση κάτω από τα 120/80 mm Hg.). Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι μια από του στόματος λήψη 5 mL Nigella sativa oil για οκτώ εβδομάδες μείωσε σημαντικά την συστολική και διαστολική αρτηριακή πίεση χωρίς εμφανείς δυσμενείς επιδράσεις.
Υπερλιπιδαιμία
Όταν λαμβάνεται ως συμπλήρωμα από το στόμα, έχει δείξει πιθανότητα βελτίωσης της δυσλιπιδαιμίας. Τα αποτελέσματα μιας κλινικής δοκιμής τεσσάρων εβδομάδων υποδηλώνουν ότι το συμπλήρωμα Nigella sativa μείωσε τη συνολική χοληστερόλη κατά 5%, τη χοληστερόλη LDL κατά 8% και τα επίπεδα τριγλυκεριδίων κατά 17%.
Μια μελέτη σε γυναίκες στην εμμηνόπαυση με υπερλιπιδαιμία, συνέδεσε την πρόσληψη συμπληρώματος Nigella sativa με 27% μείωση της LDL χοληστερόλης, 22% μείωση των τριγλυκεριδίων και 16% μείωση της ολικής χοληστερόλης. Οι ερευνητές σημείωσαν μια ελαφρά αλλά στατιστικά ασήμαντη βελτίωση στα επίπεδα της HDL χοληστερόλης. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι όταν οι γυναίκες σταμάτησαν να λαμβάνουν το συμπλήρωμα, τα προφίλ των λιπιδίων τους επανήλθαν στα προηγούμενα επίπεδα.
Μια ανάλυση υπέρβαρων γυναικών έδειξε ότι οκτώ εβδομάδες λήψης του συμπληρώματος Nigella sativa σε συνδυασμό με αερόβια δραστηριότητα είχαν συνεργιστική επίδραση στη βελτίωση των προφίλ λιπιδίων. Οι ερευνητές είδαν μείωση κατά 5% της ολικής χοληστερόλης , 8% μείωση των τριγλυκεριδίων, 5% μείωση της LDL χοληστερόλης και 6% αύξηση της HDL χοληστερόλης.
Σε μια μελέτη 12 εβδομάδων που δημοσιεύθηκε τον Σεπτέμβριο του 2012 στην Journal of Family Community Medicine, οι ερευνητές συνέκριναν τα αποτελέσματα τριών διαφορετικών δόσεων συμπληρωμάτων Nigella sativa (1, 2 και 3 g / ημέρα) στα προφίλ λιπιδίων 94 ατόμων με διαβήτη τύπου 2. Οι ασθενείς που έλαβαν 2 γρ. / ημέρα είχαν σημαντικά μεγαλύτερες μειώσεις στη συνολική χοληστερόλη (μέχρι 15%), τη χοληστερόλη LDL (έως 17%), των τριγλυκερίδιων (έως 22%) και την αύξηση της χοληστερόλης HDL έως 6%, σε σχέση με όσους έλαβαν 1 γρ. / ημέρα. Ωστόσο, οι ερευνητές δεν είδαν σημαντικά μεγαλύτερο όφελος σε αυτούς που πήραν 3 γρ. / ημέρα.
Η Margaret Wertheim, MS, RD, CD, γνωρίζει τις έρευνες που συνδέουν τη Nigella sativa με βελτιωμένα προφίλ λιπιδίων στον ορό, αλλά δεν είναι ακόμη πεπεισμένη ότι πρέπει να συστήνεται σε ανθρώπους με υπερλιπιδαιμία. “Η έρευνα έχει δείξει μείωση της LDL και των τριγλυκεριδίων, αλλά η μείωση είναι ήπια”, λέει. “Δεδομένου ότι υπάρχουν αποτελεσματικές διαιτητικές στρατηγικές, θα πρότεινα πρώτα να μειώσουν τα υψηλά επίπεδα LDL / τριγλυκεριδίων.”
Φυσικά, οι τροποποιήσεις της δίαιτας και της άσκησης είναι ευρέως αποδεκτές ως ασφαλείς και αποτελεσματικές μέθοδοι βελτίωσης των προφίλ των λιπιδίων, αλλά ο βαθμός στον οποίο το Nigella sativa μπορεί να δουλεύει παράλληλα ή σε σύγκριση με αυτές τις μεθόδους εξακολουθεί να είναι σχετικά άγνωστος.
Θεραπεία καρκίνου
Οι ερευνητές που έχουν μελετήσει το φαρμακευτικό φυτό in vitro έχουν διαπιστώσει ότι η θυμοκινόνη, το κυρίαρχο βιοδραστικό συστατικό στο Nigella sativa, μπορεί να προκαλέσει απόπτωση (κυτταρικό θάνατο) και επιβράδυνση μετάστασης σε καρκίνο του μαστού, γλοιοβλάστωμα, μελάνωμα, ορισμένες μορφές λεμφώματος , του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, του οστεοσαρκώματος και της λεμφοβλαστικής λευχαιμίας. Τα ανάλογα θυμοκινόνης έχουν αποδειχθεί ότι αναστέλλουν τον πολλαπλασιασμό των παγκρεατικών καρκινικών κυττάρων in vitro και ενισχύουν την ευαισθησία των καρκινικών κυττάρων στη χημειοθεραπεία. Τα αποτελέσματα πρόσφατης in vitro μελέτης έδειξαν ότι το εκχύλισμα σπόρου Nigella sativa, μειώνει σημαντικά τη βιωσιμότητα των κυττάρων του καρκίνου του πνεύμονα. Παρόλα αυτά, επειδή πρόκειται για in vitro μελέτες, απαιτείται περισσότερη έρευνα για τον προσδιορισμό των αντικαρκινικών επιδράσεων.
Διαβήτης
Μια μελέτη έδειξε ότι η χορήγηση συμπληρώματος Nigella sativa θα μπορούσε να βελτιώσει τον έλεγχο της γλυκόζης αίματος σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2. Τα αποτελέσματα μιας πρόσφατης μελέτης σε πειραματόζωα υποδηλώνουν ότι τα συμπληρώματα Nigella sativa μπορούν να βοηθήσουν να μειωθούν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και να βελτιωθούν τα λιπιδικά προφίλ του ορού, για τη θεραπεία του διαβήτη και των συναφών συννοσηροτήτων.
Επιπλέον, ερευνήθηκαν οι υπογλυκαιμικές επιδράσεις του Nigella sativa σε μια μελέτη γυναικών σε εμμηνόπαυση. Αναφέρουν ότι 1 g / ημέρα σκόνης σπόρων Nigella sativa που λαμβάνεται για δύο μήνες συσχετίζεται με σημαντική μείωση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα και βελτίωση των προφίλ λιπιδίων ορού σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο.
Γνωστική λειτουργία
Μετά από μελέτες σε ζώα που αποδεικνύουν πιθανή σχέση μεταξύ του Nigella sativa και της βελτιωμένης λειτουργίας του εγκεφάλου, οι ανθρώπινες μελέτες καθιερώνουν περαιτέρω αυτή τη σχέση. Μια μελέτη σε 40 υγιείς ηλικιωμένους ασθενείς έδειξε ότι 1 g / ημέρα Nigella sativa ενίσχυσε τη μνήμη και τη γνωστική ικανότητα χωρίς δυσμενείς παρενέργειες. Με βάση τα ευρήματα αυτά, οι ερευνητές τόνισαν την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα στο ρόλο της Nigella sativa στην πρόληψη ή στην επιβράδυνση της εξέλιξης της νόσου του Alzheimer.
Ηπατική υγεία
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο τεύχος του περιοδικού World Journal of Gastroenterology τον Απριλίου του 2013, διαπίστωσε μια συσχέτιση μεταξύ ηπατοπροστασίας και Nigella sativa σε άτομα με ηπατίτιδα C. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι 1,350 mg / ημέρα Nigella sativa ήταν ανεκτό, ασφαλές και μείωσε το ιικό φορτίο μεταξύ των συμμετεχόντων. Επιπλέον, αυτή η δόση βρέθηκε ότι βελτιώνει το οξειδωτικό στρες, την κλινική κατάσταση και τον και τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα ασθενών με διαβήτη και ηπατίτιδα C.
Ρευματοειδής αρθρίτιδα
Τα ευεργετικά, ανοσοδιαμορφωτικά αποτελέσματα του Nigella sativa ήταν το επίκεντρο μιας πρόσφατης μελέτης για άτομα που πάσχουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα. Μεταξύ μιας ομάδας 40 γυναικών με ρευματοειδή αρθρίτιδα, μια δόση 500 mg ελαίου Nigella sativa δύο φορές την ημέρα συσχετίστηκε με μείωση των συμπτωμάτων της νόσου που υποδηλώνει ότι η Nigella sativa μπορεί να είναι μια πιθανή επικουρική θεραπεία για θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας.
Αλλεργίες
Μία διπλή τυφλή μελέτη ερεύνησε τα αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα του Nigella sativa σε ασθενείς με αλλεργική ρινίτιδα. Τα αποτελέσματα έδειξαν μείωση κάποιων κοινών συμπτωμάτων όπως ρινική φαγούρα, συμφόρηση, καταρροή και φτάρνισμα. Οι ερευνητές σημείωσαν ότι αυτό το συμπλήρωμα θα μπορούσε να θεωρηθεί ως θεραπεία για την αλλεργική ρινίτιδα όταν πρέπει να αποφευχθούν οι παρενέργειες των κοινών φαρμάκων αλλεργίας.
Πιθανές παρενέργειες
Το έλαιο που προέρχεται από σπόρους Nigella sativa μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα νεφρά ή στο ήπαρ όταν χρησιμοποιείται σε υψηλές δόσεις. Αυτές οι σοβαρές παρενέργειες της παρατηρήθηκαν σε αρουραίους που έλαβαν 2 γραμμάρια ανά κιλό βάρους. Επιπρόσθετες μελέτες πάνω σε ανθρώπους είναι απαραίτητες για την περαιτέρω αξιολόγηση της επίδρασης της Nigella sativa στα νεφρά ή στο ήπαρ. Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα της Nigella sativa δεν έχει αξιολογηθεί πλήρως σε έγκυες γυναίκες. Κατά συνέπεια, οι μέλλουσες μητέρες δεν θα πρέπει να παίρνουν το Nigella sativa εκτός εάν έχουν λάβει σχετικές οδηγίες από τον γιατρό τους. Επειδή αυτό το συμπλήρωμα είναι αντιοξειδωτικό και μπορεί να προστατεύει τα κύτταρα από βλάβες. η προστατευτική δράση του Nigella sativa μπορεί να επηρεάσει τη δράση ορισμένων τύπων θεραπειών καρκίνου, όπως η ακτινοθεραπεία ή η χημειοθεραπεία, που καταστρέφουν τα κύτταρα που αναπτύσσονται γρήγορα. Επιπλέον, η ταυτόχρονη χρήση του Nigella sativa και των αντιυπερτασικών φαρμάκων μπορεί να προκαλέσει απότομη πτώση των επιπέδων της αρτηριακής σας πίεσης, προκαλώντας υπόταση.
Συμπεράσματα
Μεγάλο μέρος των ιδιοτήτων που αποδίδονται στο μαύρο κύμινο, φαίνεται πως οφείλεται σε δοκιμές και μελέτες που έχουν γίνει σε εργαστηριακό επίπεδο και δεν έχουν ακόμη επιβεβαιωθεί σε ανθρώπους. Ελλείψει περαιτέρω ερευνών και κλινικών δοκιμών για την καθιέρωση κατάλληλης χρήσης και ασφαλών θεραπευτικών δόσεων, η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής όπως η nigella sativa θα πρέπει να γίνεται έπειτα από συνεννόηση με γιατρό ή έμπειρο διαιτολόγο.
Πηγές
http://www.mskcc.org/cancer-care/herb/nigella-sativa
http://www.todaysdietitian.com/newarchives/090114p64.shtml
Shabana A, El-Menyar A, Asim M, Al-Azzeh H, Al Thani H. Cardiovascular benefits of black cumin (Nigella Sativa). Cardiovasc Toxicol. 2013;13(1):9-21.
Haas MJ, Onstead-Haas LM, Naem E, Wong NC, Mooradian AD. Induction of apolipoprotein A-I gene expression by black seed (Nigella sativa) extracts [published online March 17, 2014]. Pharm Biol.
Farzaneh E, Nia FR, Mehrtash M, Mirmoeini FS, Jalilvand M. The effects of 8-week Nigella sativa supplementation and aerobic training on lipid profile and VO2 max in sedentary overweight females. Int J Prev Med. 2014;5(2):210-216.
Kaatabi H, Bamosa AO, Lebda FM, Al Elq AH, Al-Sultan AI. Favorable impact of Nigella sativa seeds on lipid profile in type 2 diabetic patients. J Family Community Med. 2012;19(3):155-161.
Leong XF, Rais Mustafa M, Jaarin K. Nigella sativa and its protective role in oxidative stress and hypertension. Evid Based Complement Alternat Med. 2013;2013:120732.
Fallah Huseini H, Amini M, Mohtashami R, et al. Blood pressure lowering effect of Nigella sativa L. seed oil in healthy volunteers: a randomized, double-blind, placebo-controlled clinical trial. Phytother Res. 2013;27(12):1849-1853.
Sabzghabaee AM, Dianatkhah M, Sarrafzadegan N, Asgary S, Ghannadi A. Clinical evaluation of Nigella sativa seeds for the treatment of hyperlipidemia: a randomized, placebo controlled clinical trial. Med Arch. 2012;66(3):198-200.
Ibrahim RM, Hamdan NS, Mahmud R, et al. A randomised controlled trial on hypolipidemic effects of Nigella Sativa seeds powder in menopausal women. J Transl Med. 2014;12:82.
10. Rajput S, Kumar BN, Dey KK, Pal I, Parekh A, Mandal M. Molecular targeting of Akt by thymoquinone promotes G(1) arrest through translation inhibition of cyclin D1 and induces apoptosis in breast cancer cells. Life Sci. 2013;93(21):783-790.
Racoma IO, Meisen WH, Wang QE, Kaur B, Wani AA. Thymoquinone inhibits autophagy and induces cathepsin-mediated, caspase-independent cell death in glioblastoma cells. PLoS One. 2013;8(9):e72882.
Salim LZ, Mohan S, Othman R, et al. Thymoquinone induces mitochondria-mediated apoptosis in acute lymphoblastic leukaemia in vitro. Molecules. 2013;18(9):11219-11240.
Peng L, Liu A, Shen Y, et al. Antitumor and anti-angiogenesis effects of thymoquinone on osteosarcoma through the NF-κB pathway. Oncol Rep. 2013;29(2):571-578.
Das S, Dey KK, Dey G, et al. Antineoplastic and apoptotic potential of traditional medicines thymoquinone and diosgenin in squamous cell carcinoma. PLoS One. 2012;7(10):e46641.
Bin Sayeed MS, Asaduzzaman M, Morshed H, Hossain MM, Kadir MF, Rahman MR. The effect of Nigella sativa Linn. seed on memory, attention and cognition in healthy human volunteers. J Ethnopharmacol. 2013;148(3):780-786.
Barakat EM, El Wakeel LM, Hagag RS. Effects of Nigella sativa on outcome of hepatitis C in Egypt. World J Gastroenterol. 2013;19(16):2529-2536.
Gheita TA, Kenawy SA. Effectiveness of Nigella sativa oil in the management of rheumatoid arthritis patients: a placebo controlled study. Phytother Res. 2012;26(8):1246-1248.
Ahmad I, Muneer KM, Tamimi IA, Chang ME, Ata MO, Yusuf N. Thymoquinone suppresses metastasis of melanoma cells by inhibition of NLRP3 inflammasome. Toxicol Appl Pharmacol. 2013;270(1):70-76.
Hussain AR, Uddin S, Ahmed M, Al-Dayel F, Bavi PP, Al-Kuraya KS. Phosphorylated IκBα predicts poor prognosis in activated B-cell lymphoma and its inhibition with thymoquinone induces apoptosis via ROS release. PLoS One. 2013;8(3):e60540.
Hasan TN, Shafi G, Syed NA, et al. Methanolic extract of Nigella sativa seed inhibits SiHa human cervical cancer cell proliferation through apoptosis. Nat Prod Commun. 2013;8(2):213-216.