Η “ομορφιά” της ψευδοεπιστήμης είναι πως πολλές φορές μιμείται τη πραγματική επιστήμη, ειδικά όταν χρησιμοποιεί δυσνόητη ορολογία που για τον μέσο αναγνώστη, φαντάζει αρκετά πειστική. Η ανωτέρω παραδοχή, ταιριάζει απόλυτα σε μια ακόμη ξενόφερτη μόδα με το υπερφίαλο, αλλά άνευ ουσίας όνομα: νερό διπλής έλικας.
Σύμφωνα με τους υποστηρικτές, η φύση του νερού είναι η δημιουργία διπόλου με θετική και αρνητική περιοχή και 8 από αυτά τα δίπολα στοιβάζονται σε μια συντονισμένη δομή. Αυτός ο εύρωστος κρύσταλλος του νερού μπορεί να συμπεριφέρεται σαν ένα ηλεκτρικό buffer, να συνδέεται με τα ιόντα που είναι αρκετά μακριά, ώστε να τα χωρίζει και να επιτρέπει την αλληλεπίδραση των πιο σταθερών συστάδων νερού. Τα κύτταρα επαναφέρονται σε ομοιόσταση και λειτουργούν σωστά και υγιεινά και οι εξωτερικοί ηλεκτρικοί παράγοντες (υπερβολικά ιόντα ή ελεύθερες ρίζες) εξουδετερώνονται από αυτή τη δομή του νερού. Τα σταθερά συσσωματώματα νερού χρησιμεύουν ως αλεξικέραυνο για αυτές τις χημικές και τοξικές ουσίες, εκτρέποντάς τις από την παρεμβολή στις φυσιολογικές διαδικασίες του σώματος και επιτρέποντας στο σώμα να επιδιορθωθεί.
Στο emedi.gr, διαβάζουμε:
Τι ισχύει με το νερό διπλής έλικας;
Οι άνθρωποι που προωθούν το νερό διπλής έλικας (ακόμη και στη χώρα μας, έναντι διόλου ευκαταφρόνητου αντιτίμου), υποστηρίζουν πως έχουν γίνει έρευνες που απέδειξαν τις ευεργετικές του ιδιότητες. Το πρόβλημα ωστόσο είναι πως δεν μπαίνουν στο κόπο να παραθέσουν ούτε μία. Για αυτό το λόγο, παραθέτουν υποσημείωση που αναφέρει: “Το Double Helix Water® (Νερό Διπλής Έλικας) δεν ισχυρίζεται ούτε διαθέτει επιστημονικές αποδείξεις ότι τα Σταθερά Συμπλέγματα Νερού είναι αποτελεσματικά για τη θεραπεία, μετριασμό, αγωγή ή πρόληψη ασθενειών. Τα Σταθερά Συμπλέγματα Νερού δεν έχουν αξιολογηθεί από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων. Δεν στοχεύουν σε διάγνωση, αγωγή, θεραπεία ή πρόληψη οποιασδήποτε νόσου.”
Στη πραγματικότητα όμως, η παραπάνω δήλωση δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια παραπλανητική αποποίηση ευθυνών. Στην ίδια ιστοσελίδα διαβάζουμε πως το νερό διπλής έλικας έχει αποτελέσματα στην υγεία κάτι που μας “αποδεικνύουν” με τη χρήση εικόνων από θερμική κάμερα, επισημαίνωντας πως “Η χρήση υπερκαθαρού νερού… επαναπροσδιορίζει την υγεία και τον ρόλο του σώματος στην ίασή του …”. Παράλληλα, μας ενημερώνουν πως “Το Νερό Διπλής Έλικας δεν είναι φάρμακο ούτε «θεραπεύει» κάτι· το νερό είναι ένας μόνον από τους παράγοντες που χρειάζονται προκειμένου το σώμα να θεραπευτεί ή να αναρρώσει και λειτουργεί καλύτερα όταν λαμβάνεται συνεχώς. Τα αποτελέσματα μπορεί να διαρκέσουν από αρκετές ώρες μέχρι και ημέρες, αλλά, τελικά, ΜΟΝΟ το σώμα είναι αυτό που επιτελεί τη θεραπεία.” Τελικά θεραπεύει ή όχι; Η ασυνέχεια είναι προφανής και ο υποτιθέμενος μηχανισμός δράσης ανύπαρκτος.
Ύπουλη εκμετάλλευση
Η ιστοσελίδα που πουλάει το νερό διπλής έλικας, που όπως είδαμε “δεν ισχυρίζεται ούτε διαθέτει επιστημονικές αποδείξεις“, παραθέτει “μελέτη” που υποστηρίζει πως ο αυτισμός, μια πάθηση που απασχολεί χιλιάδες γονείς και παιδιά, οφείλεται κυρίως σε περιβαλλοντικούς παράγοντες (τοξίνες) και εμμέσως πλην σαφώς, προτείνει τη χρήση του “νερού” για τη θεραπεία. Ο αυτισμός είναι μία σύνθετη νευροβιολογική διαταραχή που τυπικά διαρκεί καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του ατόμου. Είναι μέρος μίας ομάδας διαταραχών γνωστή ως Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος (ASD). Στην διαταραχή του αυτισμού εμπλέκονται διάφορες εγκεφαλικές δομές με τρόπο που δεν έχει διασαφηνιστεί επαρκώς. Η αιτία του αυτισμού εξακολουθεί να παραμένει άγνωστη, αν και υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις για κληρονομικούς παράγοντες, μεγάλη ηλικία γονιών, πρόωρη γέννηση, χρήση αλκοόλ και ορισμένων φαρμάκων κατά την εγκυμοσύνη, μόλυνση του περιβάλλοντος κτλ. Υπάρχουν και κάποια άλλα προτεινόμενα περιβαλλοντικά αίτια, όπως βαρέα μέταλλα, φυτοφάρμακα ή εμβόλια παιδικής ηλικίας. Η επιστημονική έρευνα ωστόσο έχει καταρρίψει κατηγορηματικά αυτούς τους ισχυρισμούς. Περισσότερα εδώ και εδώ. Επομένως είναι τουλάχιστον ανήθικο κάποιοι να εκμεταλλεύονται ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας για να πουλήσουν “νερό”.
Οι πωλητές του νερού διπλής έλικας, υποστηρίζουν ψευδώς πως μπορούν να βελτιώσουν την υγεία αυτιστικών παιδιών, παραθέτοντας θερμοφωτογραφίες… Εξυπακούεται πως διάγνωση αυτισμού με θερμικές εικόνες, δεν γίνεται πουθενά στο πλανήτη. Δεν υπάρχει επίσης καμία μελέτη για τα δήθεν οφέλη του νερού διπλής έλικας στον αυτισμό (πλην μιας που εξέτασε μόλις 11 παιδιά και δημοσιεύτηκε σε open access journal κινεζικής ιατρικής) και γενικότερα οποιαδήποτε σοβαρή δημοσιευμένη έρευνα για τις ιδιότητές του.
Υπάρχει επιστήμη πίσω από το νερό διπλής έλικας;
Η απάντηση είναι όχι. Υπάρχει μια τεράστια βιομηχανία γύρω από τους ισχυρισμούς περί τροποποίησης των ατομικών ή μοριακών ιδιοτήτων του νερού με σκοπό την επίλυση προβλημάτων υγείας. Η μοναδική “επιστημονική” μελέτη για το νερό διπλής έλικας, δημοσιεύτηκε από τους εμπνευστές του, σε ένα περιοδικό που έχει ελάχιστο peer review, εξαιρετικά χαμηλό impact factor και ο ερευνητής δεν είναι απαραίτητο να παρουσιάσει τη μεθοδολογία του. Η έρευνα έχει δεχτεί σφοδρή κριτική και έχει καταρριφθεί.
Η χρήση του νερού διπλής έλικας, περιλαμβάνει διάλυση μερικών σταγόνων σε ένα ποτήρι κανονικό νερό. Εδώ έχουμε το παράδοξο της διάλυσης νερού σε… νερό, αλλά ακόμη πιο εντυπωσιακός είναι ο ισχυρισμός πως στο νερό διπλής έλικας “Τα σταθερά συμπλέγματα νερού επαναπροσδιορίζουν την υγεία και τον ρόλο του σώματος κατά την ίαση, επιτρέπει στην υγιή ενέργεια να ρέει ελεύθερα και φυσικά“. Σε αυτό το σημείο, η ψευδοεπιστήμη περνάει σε άλλο επίπεδο, αφού επικαλείται απαρχαιωμένες έννοιες όπως το “Τσι“, μια αντίληψη πως η ζωή εξαρτάται από κάποια μορφή ζωτικής ενέργειας και απαντάται μεταξύ άλλων στην αρχαία κινεζική ιατρική. Μια αντίστοιχη, πιο σύγχρονη αλλά και εξίσου αντιεπιστημονική και μεταφυσική προσέγγιση, είναι αυτή του “βιταλισμού“, σύμφωνα με την οποία, όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί κατέχουν μια εσωτερική δύναμη ή ενέργεια, που τους χαρίζει την ιδιότητα της ζωής.
Συμπέρασμα
Πολλοί άνθρωποι κατά καιρούς έχουν προσπαθήσει να πουλήσουν ψευδοεπιστημονικές “θεραπείες”. Η περίπτωση του νερού διπλής έλικας, είναι μια ακόμη τέτοια προσπάθεια. Οι εμπνευστές του, δημιουργούν μια φαινομενική ανάγκη και την ενδύουν με το μανδύα της (ψευδο)επιστήμης, μόνο και μόνο για να πουλήσουν ένα ακόμη αχρείαστο προϊόν. Πρόκειται όμως περί ανήθικης και εγκληματικής τακτικής, δεδομένου πως προσπαθούν να το προωθήσουν σε ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας, ως μια θαυματουργή λύση. Εν κατακλείδι, η αγορά προϊόντων νερού διπλής έλικας, είναι απλά χάσιμο χρημάτων και εμπόριο ανθρώπινης ελπίδας.