Στα τέλη Φεβρουαρίου 2014, σημειώθηκαν διαδηλώσεις από φιλορώσικες και αντικυβερνητικές δυνάμεις, σε πόλεις της ανατολικής και νότιας Ουκρανίας. Πραγματοποιηθήκαν μετά το κίνημα του Euromaidan το 2013 και την Ουκρανική Επανάσταση το 2014. Κατόπιν, το ουκρανικό έδαφος της Κριμαίας καταλήφθηκε παρανόμως από τη Ρωσική Ομοσπονδία μετά από στρατιωτική παρέμβαση. Οι διαμαρτυρίες στις περιοχές του Ντόνετσκ και του Λουγκάνσκ , κλιμακώθηκαν σε μια ένοπλη φιλορωσική, αποσχιστική εξέγερση, με τη σθεναρή υποστήριξη της Ρωσίας.
Από τα τέλη του 2014, πόλεις έξω από την εμπόλεμη ζώνη του Ντονμπάς, όπως το Χάρκοβο, η Οδησσός, το Κίεβο και η Μαριούπολη, δέχτηκαν βομβιστικές επιθέσεις, που στόχευαν οργανώσεις που δρούσαν υπέρ της Ουκρανικής ενοποίησης. Για να διατηρηθεί ο έλεγχος στη νότια και την ανατολική Ουκρανία, η κυβέρνηση ξεκίνησε μια “αντιτρομοκρατική επιχείρηση”, στέλνοντας τις ένοπλες δυνάμεις για να καταστείλει τις ταραχές.
Κατά τη διάρκεια του συνεχιζόμενου πολέμου στο Ντονμπάς, που ξεκίνησε το 2014, ανάμεσα στις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας και των υποστηριζόμενων από τη Ρωσία, αυτονομιστών στην περιοχή, πολλοί διεθνείς οργανισμοί, επεσήμαναν την επιδείνωση της ανθρωπιστικής κατάστασης στη ζώνη των συγκρούσεων, αναφέροντας μέχρι και εγκλήματα πολέμου, που διεξήχθησαν και από τις δυο εμπόλεμες πλευρές.
Τον Ιούλιο του 2014, το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ανέφερε πως ο ουκρανικός στρατός, έπληξε με ρουκέτες κατοικημένες περιοχές. Από την άλλη πλευρά, το Παρατηρητήριο επισήμανε πως οι δυνάμεις των αυτονομιστών, “απέτυχαν” να αποφύγουν τη στρατιωτική τους παρουσία σε κατοικημένες περιοχές, μετακινώντας μάλιστα περισσότερες δυνάμεις κοντά σε αυτές, εννοώντας πως προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν τους κατοίκους ως ανθρώπινες ασπίδες.
Μια έκθεση το Μάιο του 2014 των Ηνωμένων Εθνών, ανέφερε ότι υπήρξε μια “ανησυχητική επιδείνωση” στα ανθρώπινα δικαιώματα στα εδάφη που κατέχονται από τους ένοπλους αυτονομιστές, που συνδέονται με τη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντόνετσκ (DPR) και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Λουγκάνσκ (LPR). Τα Ηνωμένα Έθνη, επεσήμαναν την αυξανόμενη ανομία στην περιοχή, κατέγραψαν περιπτώσεις στοχοθετημένων δολοφονιών, βασανιστηρίων και απαγωγών, που διεξήχθηκαν από παραστρατιωτικές δυνάμεις της Ουκρανίας.
Ο ΟΗΕ ανέφερε επίσης απειλές, επιθέσεις και απαγωγές δημοσιογράφων και διεθνών παρατηρητών, καθώς και τους ξυλοδαρμούς και τις επιθέσεις στους υποστηρικτές της ουκρανικής ενότητας. Μια έκθεση του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW), έκανε λόγο για αντι-ουκρανικές δυνάμεις στην Ανατολική Ουκρανία, που απαγάγουν, ξυλοκοπούν και παρενοχλούν πολίτες, με την υποψία ότι υποστηρίζουν την ουκρανική κυβέρνηση.
Μη κυβερνητικές οργανώσεις, όπως η Διεθνής Αμνηστία, εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με τη συμπεριφορά ορισμένων Ουκρανικών εθελοντικών ταγμάτων. Η Διεθνής Αμνηστία ανέφερε ότι συχνά ενήργησαν σαν “ανεξέλεγκτες συμμορίες” και ενεπλάκησαν σε βασανιστήρια, απαγωγές και συνοπτικές εκτελέσεις. Υπάρχουν επίσης αναφορές για συνοπτικές εκτελέσεις από τις δυνάμεις των αυτονομιστών.
Σε συνέντευξη Τύπου στο Κίεβο στις 15 Δεκεμβρίου 2015, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Ιβάν Σιμόνοβιτς, δήλωσε ότι η πλειοψηφία των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης πραγματοποιήθηκαν από τους αυτονομιστές. Είπε επίσης ότι αυτό δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία από τις ουκρανικές δυνάμεις να διαπράξουν αντίστοιχες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Τον Απρίλιο του 2015, η Διεθνής Αμνηστία ανέφερε ότι είχε βρει “νέες αποδείξεις” για συνοπτικές εκτελέσεις Ουκρανών στρατιωτών.
Επικαλούμενος πληροφορίες από τον ΟΑΣΕ, τον ΟΗΕ, τη Διεθνής Αμνηστία και το Παρατηρητήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, ο Ολλανδός δημοσιογράφος Chris Caspar de Ploeg, έγραψε πως ο ουκρανικός στρατός χρησιμοποιεί βαρύ στρατιωτικό εξοπλισμό για να πλήξει κατοικημένες περιοχές, συμπεριλαμβανομένων σχολείων και νοσοκομείων. Οι New York Times, το Παρατηρητήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων και ο ΟΑΣΕ, κατέγραψαν τη χρήση βομβών διασποράς από τον τακτικό ουκρανικό στρατό, ένα είδος όπλου που έχει απαγορευτεί σε 118 χώρες, διότι δεν μπορεί να διακρίνει μεταξύ πολιτικών και στρατιωτικών στόχων. Οι βόμβες διασποράς εκρήγνυνται στον αέρα, διασκορπίζοντας δεκάδες μικρότερες βόμβες σε μια περιοχή μεγέθους ενός σταδίου.
Τον Οκτώβριο του 2015, η DPR και η LPR απαγόρευσαν την είσοδο στα εδάφη τους σε ΜΚΟ, όπως οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα και το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Σίτισης του ΟΗΕ.
Μια έκθεση που δημοσιεύθηκε στις 3 Μαρτίου 2016 από το γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR) ανέφερε ότι οι άνθρωποι που ζουν στις περιοχές των αυτονομιστών, βιώνουν “πλήρη απουσία κράτους δικαίου, έκανε λόγο για αναφορές αυθαίρετης κράτησης, βασανιστηρίων και κράτησης σε απομόνωση, χωρίς καμία πρόσβαση σε πραγματικούς μηχανισμούς αποκατάστασης “. Επιπλέον, η έκθεση σημείωσε πως υπάρχουν “ισχυρισμοί για παράνομες ενέργειες που εκτελούνται με ατιμωρησία, από τους Ουκρανούς αξιωματούχους επιβολής του νόμου, κυρίως στοιχεία της υπηρεσίας ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU), και συμπεριλαμβάνουν εξαφανίσεις, αυθαίρετες κρατήσεις σε απομόνωση και κακομεταχείριση”.
Μέχρι τον Ιούνιο του 2015, η σύγκρουση είχε δημιουργήσει 1,3 εκατομμύρια εσωτερικά εκτοπισμένους. Σύμφωνα με την OHCHR, ο αριθμός αυτός αυξήθηκε σε 1,6 εκατομμύρια άτομα στις αρχές Μαρτίου 2016.