Greece Fact Check

/ Jan 08, 2025
2025/01/08

Ααρών Αβούρης: Ο μύθος για την εβραϊκή καταγωγή του Κώστα Σημίτη

Με αφορμή το θάνατο του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη, διαδίδεται ξανά ο αντισημιτικός μύθος πως είχε εβραϊκή καταγωγή και ονομαζόταν Ααρών Αβούρης (ή Αβούρι). Ο ισχυρισμός είναι ιδιαίτερα διαδεδομένος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ακολουθούν παραδείγματα αναρτήσεων:

Ο Κώστας Σημίτης, γεννημένος στις 23 Ιουνίου 1936 στον Πειραιά, ήταν Έλληνας πολιτικός και ακαδημαϊκός, ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός από το 1996 έως το 2004. Είχε σπουδάσει νομικά και οικονομικά στη Γερμανία και την Αγγλία και υπήρξε ιδρυτικό μέλος του ΠΑΣΟΚ.

Η θεωρία συνωμοσίας περί της εβραϊκής καταγωγής του πρώην πρωθυπουργού κυκλοφορεί εδώ και τουλάχιστον 20 χρόνια. Έχει εμφανιστεί ακόμη και σε πρωτοσέλιδο της εφημερίδας Ελεύθερη Ώρα το 2018 με διάφορες παραλλαγές όπως “Μαρδοχάι ή Εβέρ”.

Ήταν ωστόσο το 2012-2013 που ο μύθος γνώρισε για πρώτη φορά μεγάλη διάδοση. Ήταν τότε που είχε εμφανιστεί σε συνωμοσιολογικά και ακροδεξιά σάιτ, ενώ είχε διατυπωθεί ακόμη και από τον πρώην Μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας Αμβρόσιο. Αυτοί οι ισχυρισμοί μπορούν να ανιχνευτούν σε δημοσίευμα του zougla.gr του 2009. Σε αυτό αναφέρεται:

Σε αντίθεση με το «λιτό» -συγκριτικά- τρόπο ζωής του, το ζεύγος Σημίτη έχει «ευγενείς» ρίζες. Αν και το επίθετο του πρώην πρωθυπουργού παραπέμπει ευθέως σε εβραϊκή καταγωγή, ο ίδιος το αρνείται κατηγορηματικά.
Όπως υποστηρίζει, πρόκειται για προσωνύμιο που δόθηκε στον κρητικής καταγωγής παππού του -ο οποίος κανονικά ονομαζόταν Αβούρης-, επειδή φορούσε συνεχώς, όταν έφυγε από τη Δράκεια (ένα χωριό του Πηλίου, όπου έμενε και από όπου ήρθε στον Πειραιά), ένα μικρό μαύρο καπέλο που έμοιαζε με κουλούρι, γνωστό ως «σιμήτι».

Ωστόσο, πέρα από τη συγκεκριμένη αναφορά, οι υποτιθέμενες δηλώσεις του Κώστα Σημίτη για την προέλευση του επωνύμου του, δεν έχουν καταγραφεί κάπου αλλού. Όσον την οικογενειακή του καταγωγή, συνδέεται κυρίως με τον Πειραιά και την Ηλεία. Συγκεκριμένα, ο πατέρας του, Γεώργιος Σημίτης, ήταν δικηγόρος και καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών, ενώ η μητέρα του, Φανή Χριστοπούλου, καταγόταν από τον Πύργο Ηλείας. Ο παππούς από την πατρική γραμμή ήταν ο νομικός Σπυρίδων Σημίτης με καταγωγή από τον Πειραιά, ενώ από τη μητρική του γραμμή ήταν ο Κωνσταντίνος Χριστόπουλος, αρχίατρος και ευεργέτης, με καταγωγή από τον Πύργο Ηλείας. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να παραπέμπουν σε οποιαδήποτε καταγωγή από την Κρήτη και σύνδεση με το προσωνύμιο “Αβουρή” ή “Αβούρι”.

Στις αρχές του 2000, κατά τη δεύτερη πρωθυπουργική θητεία του Κώστα Σημίτη, αποφασίστηκε η μη αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες, μια διαδικασία που τελικά ολοκληρώθηκε το 2007. Την ίδια εποχή, ο πρόεδρος του νεοϊδρυθέντος ΛΑΟΣ Γεώργιος Καρατζαφέρης άρχισε να κάνει πολιτική χρήση του ζητήματος της μη αναγραφής του θρησκεύματος στις ταυτότητες. Το 2000 είχε επικαλεστεί την αντισημιτική θεωρία συνωμοσίας για τα (χαλκευμένα) Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών. Το 2002 είχε καλέσει τον τότε πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη να δηλώσει δημόσια ότι δεν είναι Εβραίος, ενώ σε άλλη περίσταση είχε υποστηρίξει πως για την τρομοκρατική επίθεση στους Δίδυμους Πύργους το 2001, υπεύθυνοι ήταν οι Εβραίοι, καταθέτοντας μάλιστα σχετική ερώτηση στη Βουλή. Ο Γιώργος Καρατζαφέρης είχε υποστηρίξει πως και άλλοι Έλληνες πολιτικοί έχουν εβραϊκή καταγωγή

Σε άρθρο του δημοσιογράφου Τάκη Μίχα το 2009, φιλοξενείται συνέντευξη της Νίκης Τζαβέλλα που ήταν επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού (ΛΑΟΣ) και κατόπιν ευρωβουλευτής από το 2009 έως το 2014. Αν και το άρθρο δεν υπάρχει πλέον (η ιστοσελίδα δεν λειτουργεί), μπορεί να βρεθεί αρχειοθετημένο στη Wayback Machine. Στο άρθρο διαβάζουμε:

Η συζήτηση μας ήταν άχαρη, στο βαθμό που οι ερωτήσεις μου στρέφονταν κυρίως γύρω από το αν υιοθετούσε τις απόψεις του ηγέτη του κόμματός της. Όμως, πολλές απ’ αυτές τις απόψεις βρίσκονται τόσο έξω από τον mainstream πολιτικό λόγο που θα ήταν δύσκολο να τις αγνοήσει κανείς. Όπως π.χ. οι απόψεις του για τους Εβραίους. Στις 24 Μαΐου 2004 στο ιδιόκτητο κανάλι του, ο κ. Καρατζαφέρης δήλωνε: «Ζούμε σε μια χώρα που εβραιοκρατείται. Ο πρωθυπουργός (Κ. Σημίτης) έλκει την καταγωγή του από εκεί. Ααρών Αβούρης ο παππούς του. Ο Γιώργος Παπανδρέου έχει τη γιαγιά του, η οποία ήταν Πολωνοεβραία. Όλη η κυβέρνηση εβραιοκρατείται.» Όποιος Έλληνας τύχαινε να πιστεύει ότι στις ταυτότητες δεν θα έπρεπε να αναγράφεται το θρήσκευμα αυτό οφειλόταν, σύμφωνα με τον κ. Καρατζαφέρη, στο ότι είχε εβραϊκό DNA: «Όπου δείτε υποστηρικτή του θέματος (σ.σ. των ταυτοτήτων)», έλεγε αναφερόμενος στον Στέφανο Μάνο, «έχει εβραϊκή ρίζα. Να ψάξετε. Στην οικογένεια, στη γυναίκα του, στην πεθερά του.» Από την πλευρά της, η κ. Τζαβέλλα διαφωνεί ριζικά με αυτές τις απόψεις: «Αν έχουν αποδοθεί σωστά οι δηλώσεις του, τότε είναι προφανές ότι δεν τις συμμερίζομαι. Οι απόψεις μας σε αυτό το θέμα διαφέρουν».

Συμπέρασμα

Ο Γιώργος Καρατζαφέρης έχει διατυπώσει μια σειρά από αντισημιτικές θεωρίες συνωμοσίας ήδη από τις αρχές του 2000. Μια από αυτές, ανάγεται τουλάχιστον στο 2004, όταν ο Γιώργος Καρατζαφέρης είχε υποστηρίξει σε τηλεοπτικό πρόγραμμα πως ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης έχει εβραϊκή καταγωγή και ο παππούς του λεγόταν Ααρών Αβουρής. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία απόδειξη που να τεκμηριώνει αυτό τον ισχυρισμό, παρά το γεγονός πως παρουσιάστηκε πριν από τουλάχιστον 20 χρόνια και έκτοτε επανεμφανίζεται τακτικά.

Αφήστε μια απάντηση

Συνεχίζοντας να χρησιμοποιείτε την ιστοσελίδα, συμφωνείτε με τη χρήση των cookies. Περισσότερες πληροφορίες.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία, όταν μια ιστοσελίδα έχει έδρα στην Ε.Ε ή απευθύνεται στους κατοίκους της, πρέπει να δηλώνει στους χρήστες, ότι χρησιμοποιεί cookies (οι περισσότερες χρησιμοποιούν). Επίσης πρέπει να δικαιολογεί το σκοπό της χρήσης τους και να ζητά την άδεια του χρήστη για την δημιουργία των cookies στο σύστημα του. Έτσι, σύμφωνα με την Οδηγία (2009/136/ΕΚ), και τον αντίστοιχο ελληνικό νόμο (4070/2012), κάθε σάιτ στη χώρα μας οφείλει να ζητεί τη συγκατάθεση των χρηστών για τα cookies που θα αποθηκευτούν στις συσκευές τους. Ο νόμος αυτός απευθύνεται σε όλους τους δικτυακούς ιστότοπους που εδρεύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ανεξάρτητα από το μέγεθος τους, οι οποίοι οφείλουν να το σεβαστούν. Όταν μια ιστοσελίδα δεν συμμορφώνεται, επιβάλλονται κυρώσεις και κατ' επέκταση κάποιο πρόστιμο. Οι ρυθμίσεις των cookies σε αυτή την ιστοσελίδα έχουν οριστεί σε "αποδοχή cookies" για να σας δώσουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία περιήγησης και για την ανάλυση της επισκεψιμότητας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε αυτή την ιστοσελίδα χωρίς να αλλάξετε τις ρυθμίσεις των cookies σας ή κάνετε κλικ στο κουμπί "Κλείσιμο" παρακάτω τότε συναινείτε σε αυτό.

Κλείσιμο