ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ: Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ: Ο Ζελένσκι είχε υπογράψει με την Βρετανία για τις σπάνιες γαίες, 3 ημέρες πριν την αναγόρευση του Τράμπ!
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Η συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μια ευρεία, μακροπρόθεσμη στρατηγική συνεργασία, που καλύπτει την άμυνα, ασφάλεια, εμπόριο, ενέργεια και τεχνολογία. Περιλαμβάνει στήριξη στον τομέα των σπάνιων γαιών της Ουκρανίας, αλλά δεν δίνει στο Ηνωμένο Βασίλειο άμεσο έλεγχο στα ουκρανικά κοιτάσματα. Στον αντίποδα, η προτεινόμενη συμφωνία ΗΠΑ-Ουκρανίας επικεντρωνόταν σχεδόν αποκλειστικά στις σπάνιες γαίες, με τις ΗΠΑ να επιδιώκουν άμεση πρόσβαση και μερίδιο στα εξορυκτικά δικαιώματα ως αντάλλαγμα για τη στρατιωτική βοήθεια.
Ο ισχυρισμός κυκλοφόρησε στο Facebook και το X, ωστόσο παρουσιάζεται με ελλιπές περιεχόμενο.
Η Ουκρανία διαθέτει σημαντικά αποθέματα σπάνιων γαιών (REE), που εκτιμάται ότι αντιστοιχούν περίπου στο 5% των παγκόσμιων αποθεμάτων. Αυτά τα στοιχεία είναι κρίσιμα για εφαρμογές υψηλής τεχνολογίας, όπως τα ηλεκτρονικά, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα αμυντικά συστήματα.
Στις 28 Φεβρουαρίου 2025, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και ο Ουκρανός Πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, συναντήθηκαν στον Λευκό Οίκο για να συζητήσουν μια συμφωνία σχετικά με τα δικαιώματα εξόρυξης σπάνιων γαιών. Η προτεινόμενη συμφωνία θα έδινε στις ΗΠΑ πρόσβαση στα κοιτάσματα της Ουκρανίας και θεωρείται ως ένας τρόπος να ανακτήσουν οι ΗΠΑ μέρος των χρημάτων που έχουν δώσει ως στρατιωτική βοήθεια, ενώ ταυτόχρονα παρέχει στην Ουκρανία έμμεσες εγγυήσεις ασφαλείας μέσω της παρουσίας αμερικανικών εταιρειών εξόρυξης.
Η συμφωνία προβλέπει τη δημιουργία ενός κοινού ταμείου εξόρυξης, όπου η Ουκρανία θα διαθέσει το 50% των εξορυγμένων ορυκτών, με τα έσοδα να χρησιμοποιούνται από τις ΗΠΑ για περαιτέρω επενδύσεις στην Ουκρανία. Αυτό το βήμα θεωρείται από κάποιους ως στρατηγική για τον τερματισμό της ρωσικής εισβολής που διαρκεί ήδη τρία χρόνια. Ωστόσο, η συνάντηση ολοκληρώθηκε χωρίς δηλώσεις των ηγετών στα μέσα ενημέρωσης. Εντούτοις, η συνάντηση των δυο ηγετών διακόπηκε και η συμφωνία δεν έχει μέχρι σήμερα (7/3/2025) υπογραφτεί.
Ο αρχικός ισχυρισμός φαίνεται να ξεκίνησε στο X από ανάρτηση στον λογαριασμό KanekoaTheGreat στο Χ (πρώην Twitter) στις 2 Μαρτίου 2025, συγκεντρώνοντας πάνω από μισό εκατομμύριο θεάσεις. Η ανάρτηση παρουσίαζε αποσπάσματα της συμφωνίας, εστιάζοντας στην πρόβλεψη για τη δημιουργία κοινής ομάδας εργασίας που θα υποστηρίζει τη στρατηγική της Ουκρανίας για τα «κρίσιμα ορυκτά» και την αξιοποίηση των φυσικών της πόρων.
Ο Kanekoa έθεσε το ερώτημα πώς η Ουκρανία μπορεί να δεσμεύεται σε συμφωνία για τα ορυκτά με το Ηνωμένο Βασίλειο ενώ ταυτόχρονα υπογράφει παρόμοια συμφωνία με τις ΗΠΑ, αφήνοντας να εννοηθεί ότι υπάρχει οι σπάνιες γαίες είχαν ήδη παραχωρηθεί στη Μεγάλη Βρετανία. Για να στηρίξει τον ισχυρισμό, παραθέτει συνέντευξη του απόστρατου αντισυνταγματάρχη Tony Schaffer. Ο Schaffer ισχυρίστηκε ότι πιστεύει πως τα σκληρά λόγια προς τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο, ήταν αποτέλεσμα του γεγονότος ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και η ομάδα του αντιλήφθηκαν ότι τους είχαν παραπλανήσει.
Η Διακήρυξη 100ετούς Συνεργασίας Ηνωμένου Βασιλείου-Ουκρανίας (UK-Ukraine 100-Year Partnership Declaration), καθιερώνει μια μακροχρόνια συμμαχία που καλύπτει την άμυνα, ασφάλεια, οικονομία, ενέργεια και εμπόριο, με το Ηνωμένο Βασίλειο να δεσμεύεται για στρατιωτική βοήθεια τουλάχιστον £3 δισ. ετησίως έως το 2030/31 και να υποστηρίζει την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Προβλέπει κοινή παραγωγή οπλικών συστημάτων, ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας και ασφάλεια στη Μαύρη Θάλασσα, ενώ παράλληλα προωθεί οικονομικές μεταρρυθμίσεις, ανάπτυξη χρηματοοικονομικών αγορών και ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία.
Οι συμφωνίες Ηνωμένου Βασιλείου-Ουκρανίας και ΗΠΑ-Ουκρανίας έχουν διαφορετικές στρατηγικές όσον αφορά τις σπάνιες γαίες (REEs) της Ουκρανίας, αντικατοπτρίζοντας τις ξεχωριστές γεωπολιτικές και οικονομικές προτεραιότητες των δύο χωρών.
Όσον αφορά τον έλεγχο των συγκεκριμένων πόρων, η Ουκρανία διατηρεί τον πλήρη έλεγχο τους, με το Ηνωμένο Βασίλειο να παρέχει ρυθμιστική υποστήριξη. Οι ΗΠΑ επιδίωκαν άμεσο έλεγχο σε μέρος των REEs μέσω κοινού επενδυτικού ταμείου, όπου το 50% της εξόρυξης θα ανήκε στις ΗΠΑ. Το Ηνωμένο Βασίλειο υποστηρίζει ξένες επενδύσεις αλλά δεν απαιτεί αποκλειστικά δικαιώματα για εξόρυξη ή εξαγωγές. Οι ΗΠΑ θα εμπλέκονταν άμεσα στην εξόρυξη, επεξεργασία και διανομή των ουκρανικών σπάνιων γαιών. Στόχος ήταν να εξασφαλίσει η Ουάσινγκτον μακροχρόνιο εφοδιασμό, μειώνοντας την εξάρτηση από την Κίνα.
Το Ηνωμένο Βασίλειο στοχεύει να αναπτυχθεί ένας ισχυρός ουκρανικός κλάδος σπάνιων γαιών, με τη βοήθεια του Ηνωμένου Βασιλείου σε ρυθμιστικό και τεχνολογικό επίπεδο. Οι ΗΠΑ επιδίωκαν την άμεση οικονομική αξιοποίηση των σπάνιων γαιών, αλλά έχοντας τον κύριο λόγο στη διαχείρισή τους.
Η Βρετανική συμφωνία επικεντρώνεται στη δημιουργία μιας ισχυρής εγχώριας βιομηχανίας σπάνιων γαιών, με βρετανική τεχνογνωσία και νομοθετική υποστήριξη. Οι ΗΠΑ σχεδίαζαν άμεσες επενδύσεις στον εξορυκτικό τομέα της Ουκρανίας, αλλά με αντάλλαγμα μερίδιο στους φυσικούς πόρους. Περιλάμβανε τη δημιουργία αμερικανικών υποδομών εξόρυξης, αλλά κυρίως για την κάλυψη των αναγκών των ΗΠΑ.
Το Ηνωμένο Βασίλειο διασφάλισε ότι η Ουκρανία διατηρεί τον έλεγχο των σπάνιων γαιών της, ενώ οι ΗΠΑ ζητούσαν άμεσο μερίδιο στα εξορυκτικά δικαιώματα. Η πρόταση των ΗΠΑ θα είχε ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη οικονομική εξάρτηση της Ουκρανίας από την Ουάσινγκτον, κάτι που είναι διαφορετικό στην πιο ανεξάρτητη στρατηγική που προτείνει το Ηνωμένο Βασίλειο. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει επίσημη δήλωση από την κυβέρνηση των ΗΠΑ που να αποδίδει ευθέως την κατάρρευση των συνομιλιών ΗΠΑ-Ουκρανίας στη συμφωνία της Ουκρανίας με το Ηνωμένο Βασίλειο. Η διακοπή των συνομιλιών συνέβη κατά τη διάρκεια της συνάντησης στις 28 Φεβρουαρίου 2025 μεταξύ του Προέδρου Τραμπ και του Προέδρου Ζελένσκι, όπου υπήρξαν έντονες διαφωνίες για τις ειρηνευτικές συνομιλίες με τη Ρωσία και για τους όρους της συμφωνίας για τις σπάνιες γαίες. Αν και ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για την Ουκρανία Keith Kellogg ανέφερε ότι η κυβέρνηση Τραμπ θα μπορούσε να επαναφέρει τη στρατιωτική βοήθεια μόνο αφού ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι υπογράψει μια συμφωνία για τις σπάνιες γαίες.
Συμπέρασμα
Η συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μια ευρεία, μακροπρόθεσμη στρατηγική συνεργασία, που καλύπτει την άμυνα, ασφάλεια, εμπόριο, ενέργεια και τεχνολογία. Περιλαμβάνει στήριξη στον τομέα των σπάνιων γαιών της Ουκρανίας, αλλά δεν δίνει στο Ηνωμένο Βασίλειο άμεσο έλεγχο στα ουκρανικά κοιτάσματα. Στον αντίποδα, η προτεινόμενη συμφωνία ΗΠΑ-Ουκρανίας επικεντρωνόταν σχεδόν αποκλειστικά στις σπάνιες γαίες, με τις ΗΠΑ να επιδιώκουν άμεση πρόσβαση και μερίδιο στα εξορυκτικά δικαιώματα ως αντάλλαγμα για τη στρατιωτική βοήθεια.
Πηγές:
- https://www.facebook.com/story.php?story_fbid=2051668481985652&id=100014275599790&rdid=2LZPX6jYogTARMn4
- https://x.com/DimitriosGakis/status/1896626512839024972
- https://x.com/KanekoaTheGreat/status/1896332263308284065?fbclid=IwY2xjawI06JpleHRuA2FlbQIxMAABHavgxrgOqZaPWrnVsgQlZx718mQ_KHUN_QzZ25sgr5A5YSg-5Xn7uXITeA_aem_uOleC_BWCmYKRLzBaes7Xg
- https://unric.org/en/rare-earths-and-strategic-minerals-in-ukraine/
- https://nypost.com/2025/02/28/us-news/trump-greets-ukraines-zelensky-before-signing-rare-earth-mineral-deal/
- https://apnews.com/article/zelenskyy-security-guarantees-trump-meeting-washington-eebdf97b663c2cdc9e51fa346b09591d
- https://www.newsmax.com/newsmax-tv/tony-shaffer-ukraine-trump/2025/03/02/id/1201039/
- https://www.gov.uk/government/publications/uk-ukraine-100-year-partnership-declaration/uk-ukraine-100-year-partnership-declaration
- https://www.bbc.com/news/articles/cn527pz54neo
- https://www.eurointegration.com.ua/eng/articles/2025/02/26/7205922/
- https://edition.cnn.com/2025/02/26/europe/ukraine-us-mineral-resources-deal-explained-intl-latam/index.html
- https://www.theguardian.com/us-news/2025/feb/28/trump-zelenskyy-meeting-ukraine-aid-war
- https://www.ft.com/content/2108807d-2f06-4cc4-9c83-c6485c941939
- https://nypost.com/2025/03/06/us-news/trumps-ukraine-envoy-keith-kellogg-says-ukraine-brought-halt-of-military-aid-on-themselves-but-can-turn-it-around-with-minerals-deal