Η καταγωγή του Ουκρανού προέδρου, Βολοντιμίρ Ζελένσκι, έχει χρησιμοποιηθεί συχνά για να πλήξει την εικόνα της χώρας του, στα πλαίσια της ρωσικής προπαγάνδας που διακινείται μετά την εισβολή. Τέτοιοι ισχυρισμοί, διακινούνται ηθελημένα ή άθελα από πρόσωπα με αναγνωρισιμότητα. Ένα πρόσφατο παράδειγμα, είναι ο Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος, ο οποίος, σύμφωνα με δημοσιεύματα,
“… δε θα παραστεί στην ενθρόνιση του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Γεώργιου και παράλληλα εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση στον «Χάζαρο» πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Συμπληρώνει, δε, ότι ο Μητροπολίτης Βίσγκοροντ και Τσερνόμπιλ κ. Παῦλος (του Πατριαρχείου Μόσχας), καθώς κα η συνοδεία του «απειλούνται και διώκονται από τα στρατεύματα του Χαζάρου προέδρου της Ουκρανίας κ. Ζελένσκι».”
Τι ισχύει
Από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022, οι εξτρεμιστές και οι αντισημίτες σε όλο το ιδεολογικό φάσμα χρησιμοποίησαν τον πόλεμο ως για την προώθηση αντισημιτικών θεωριών συνωμοσίας.
Κάποιοι ισχυρίζονται ότι ο ίδιος ο πόλεμος ενορχηστρώνεται από τους Εβραίους (ο Β. Ζελένσκι έχει εβραϊκη καταγωγή) τόσο για τον οικονομικό έλεγχο όσο και για την παγκόσμια υπεροχή. Άλλοι αναφέρονται στη “Χαζάρικη Μαφία” ή στη “Χαζαρική Εισβολή” για να δικαιολογήσουν την εισβολή της Ρωσίας. Αυτή η θεωρία συνωμοσίας παραπέμπει στην πεποίθηση ότι ο σημερινοί Εβραίοι της Ανατολικής Ευρώπης προέρχονται από τον λαό των Χαζάρων, ο οποίος φέρεται να ασπάστηκαν στον Ιουδαϊσμό στον όγδοο αιώνα και έζησαν στη σημερινή Ουκρανία. Οι υποστηρικτές αυτής της θεωρίας συνωμοσίας, ισχυρίζονται πως η εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία, έγινε για να εξουδετερωθεί η απειλή των “Εβραίων Χαζάρων”.
Οι θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με τους Χαζάρους, έναν ημι-νομαδικό τουρκογενή λαό που σύστησε μια μεγάλη αυτοκρατορία (Χαζαρία) μεταξύ της Ανατολικής Ευρώπης και της Δυτικής Ασίας τον Μεσαίωνα, έχουν γνωρίσει απήχηση σε συνωμοσιολογικές, ακροδεξιές εξτρεμιστικές και ισλαμικές κοινότητες πριν από την εισβολή. Ωστόσο, δεδομένου ότι η Χαζαρία κάλυπτε τη σύγχρονη, νοτιοανατολική Ρωσία, τη νότια Ουκρανία, την Κριμαία και το Καζακστάν, έχουν αποκτήσει ξεχωριστή γεωγραφική συνάφεια εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία.
Η έλλειψη αξιόπιστων, σύγχρονων ερευνών σχετικά με την προέλευση των Χαζάρων, καθιστά δύσκολο τον προσδιορισμό του πόσο αληθινή είναι αυτή η αξίωση. Η Χαζαρία ξεχάστηκε για αιώνες, μέχρι να ανακαλυφθεί ξανά από τους πρώτους Σιωνιστές τον 19ο αιώνα, οι οποίοι ενδιαφέρονται για αυτό που είδαν ως δυνητικά ιστορικό εβραϊκό κράτος. Ενώ φαίνεται ότι υπήρξε ως κάποιο βαθμό εξιουδαϊσμος μεταξύ των Χαζάρων, η έκτασή του παραμένει ασαφής.
Μεγάλο μέρος του σύγχρονου ενδιαφέροντος για τους Χαζάρους από τους συνωμοσιολόγους μπορεί να συνδεθεί με τη «Δέκατη Τρίτη Φυλή», ένα βιβλίο που γράφτηκε από τον ουγγρό-βρεταννό συγγραφέα Άρθρουρ Κέσλερ, στον οποίο παρουσιάζει την εξαιρετικά αμφισβητούμενη (βάση γενετικών μελετών) τοποθέτηση ότι οι Εβραίοι Ασκενάζι, είναι Χαζάροι που ασπάστηκαν τον Ιουδαϊσμό και όχι απόγονοι των αρχαίων Ισραηλιτών. Ο Κέσλερ γνώριζε ότι η θεωρία του θα μπορούσε να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης, για να αποδυναμωθεί το κράτος του Ισραήλ, αλλά δήλωσε την ελπίδα του ότι θα απομακρύνει τους φυλετικούς λόγους για διακρίσεις κατά της εβραϊκής διασποράς στην Ανατολική Ευρώπη.
Πάντως, μια τέτοια αλλαγή θρησκεύματος σε ένα τόσο ισχυρό κράτος θα έπρεπε να είχε καταγραφεί σε πολλές πηγές. Στην πραγματικότητα όμως, η μόνη διαθέσιμη πηγή είναι η λεγόμενη «Χαζάρικη Αλληλογραφία«, μια σειρά επιστολών που ανταλλάχθηκαν μεταξύ του Χαστντάι Ιμπν Σαμπρούτ, υπουργού εξωτερικών της (ισλαμικής) Κόρδοβας και του ομόλογού του Τζόσεφ Χάγκαν, στη Χαζάρια, περί το 950 μΧ. Πέρα από αυτή την πηγή, δεν υπάρχει καμία άλλη αναφορά σε βυζαντινά ή άλλης προελεύσεως χρονικά.
Συμπέρασμα
Με βάση τα ανωτέρω, μπορούμε να συμπεράνουμε πως το θέμα της σύνδεσης των Εβραίων – και κατ’ επέκταση του Ζελένσκι – με τους Χαζάρους, υπολείπεται τεκμηρίωσης. Αν και το θέμα των Ασκενάζι είναι για κάποιους αμφιλεγόμενο, η συντριπτική πλειοψηφία των ιστορικών και γενετικών πηγών, συγκλίνουν στην άποψη της καταγωγής τους από τη Μέση Ανατολή.