Μεγάλη διάδοση στα ΜΜΕ σε Ελλάδα και Κύπρο είχε ο ισχυρισμός πως χειμερινός κολυμβητής στη Ρόδο, εντόπισε μια θαλάσσια νάρκη προερχόμενη από την Ουκρανία.
ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ: Νάρκη από την Ουκρανία ξεβράστηκε στη Ρόδο.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Το αντικείμενο που βρέθηκε στη Ρόδο δεν είναι θαλάσσια νάρκη αλλά συσσωρευτής πεπιεσμένου αέρα που χρησιμοποιείται σε αντιαεροπορικά βλήματα. Δεν διαθέτει εκρηκτική γόμωση.
Σύμφωνα με το Mega, το περιστατικό συνέβη στην περιοχή Σορωνή της Ρόδου, όταν ο Γιώργος Καραμολέγκος, που είναι χειμερινός κολυμβητής, είδε «κάτι να γυαλίζει στο νερό». Αφού το έβγαλε στην στεριά, ο κ. Καραμολέγκος κάλεσε το Λιμενικό. «Το Λιμενικό μού είπε να είμαι σε απόσταση, να φύγω μακριά. Και το ίδιο το Λιμενικό δεν γνώριζε τι ήταν» ανέφερε. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, πρόκειται για νάρκη που έφτασε στη Μεσόγειο από την Ουκρανία, έπειτα από έκρηξη σε φράγμα της χώρας. Ειδικοί σημειώνουν πως είναι πιθανόν και άλλες νάρκες να έχουν ταξιδέψει στη Μεσόγειο, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου.
Φωτογραφίες που προέρχονται από το βίντεο που προβλήθηκε στο MEGA που δίνουν την αρχική εντύπωση πως είναι από τη Ρόδο (πατήστε για μεγένθυση):
Στον ALPHA, προβλήθηκε ρεπορτάζ με τίτλο “Συναγερμός στη Ρόδο – Αντικείμενο που μοιάζει με θαλάσσια νάρκη”. Η δημοσιογράφος αναφέρει πως πυροτεχνουργός της Αστυνομίας είπε πως πρόκειται για “…εξοπλισμό οπλικού συστήματος που δεν υπήρχε κίνδυνος να εκραγεί”.
Αρχικά, θα πρέπει να επισημάνουμε πως κατόπιν αντίστροφης αναζήτησης εικόνας, διαπιστώσαμε πως η φωτογραφία που προβλήθηκε σε πολλά ελληνικά και κυπριακά άρθρα, κυκλοφορεί σε τουρκικά δημοσιεύματα ήδη από τις 27 Μαρτίου 2022. Η είδηση αφορούσε την εύρεση “θαλάσσιας νάρκης” στα τουρκικά παράλια της Μαύρης Θάλασσας. Οι φωτογραφίες δεν είναι από τη Ρόδο ούτε την Ουκρανία όπως ειπώθηκε ως ενδεχόμενο. Η κατόπιν αντίστροφης αναζήτησης εικόνας, είδαμε πως η ίδια φωτογραφία είχε κυκλοφορήσει και σε άλλα ελληνικά δημοσιεύματα τον Ιούνιο του 2023.
Ακολουθούν οι φωτογραφίες από το περιστατικό στη Μαύρη Θάλασσα το 2022. Οι φωτογραφίες είναι ολόκληρες και σε καλύτερη ανάλυση από αυτές των ελληνικών δημοσιευμάτων.
Ανάλυση της “νάρκης”
Αρχικά, θα πρέπει να παραθέσουμε εικόνες από το φερόμενο ως τωρινό περιστατικό, όπως προβλήθηκε από το MEGA αλλά και άλλα κανάλια:
Οι νάρκες θαλάσσης είναι ένας υποβρύχιος ή επιπλέων μηχανισμός που εκρήγνυται όταν ένα σκάφος προσκρούσει σε αυτή ή, όταν πρόκειται για μαγνητική ή πιέσεως ή ακουστική, όταν διέλθει κοντά από αυτή. Σε πολλές περιπτώσεις διαθέτουν προεξοχές που ονομάζονται hertz horns, που πυροδοτούν την εκρηκτική ύλη της νάρκης, όταν ένα πλοίο τις ακουμπήσει.
Από τις παρακάτω φωτογραφίες μπορούμε να πάρουμε μια ιδέα για το μεγάλο μέγεθος των θαλασσίων ναρκών:
Οι τυπικές νάρκες που χρησιμοποιούνται σήμερα μπορούν να έχουν εκρηκτική γόμωση που κυμαίνεται από 500 έως 2.000 λίβρες. Ανάλογων δυνατοτήτων νάρκες χρησιμοποιεί και το Ρωσικό Ναυτικό.
Έχουν καταγραφεί περιπτώσεις θαλάσσιων ναρκών που έχουν βρεθεί στη Ρουμανία, Βουλγαρία και Τουρκία, προερχόμενες από περιοχές στη Μαύρη Θάλασσα που έχουν ναρκοθετηθεί από τη Ρωσία, στα πλαίσια του πολέμου με την Ουκρανία. Ρωσία και Ουκρανία αλληλοκατηγορούνται για τις νάρκες.
Στην παρακάτω εικόνα (που παραθέσαμε και πιο πάνω) βλέπουμε ανάλογο αντικείμενο που ξεβράστηκε στα τουρκικά παράλια της Μαύρης Θάλασσας τον Μάρτιο του 2022:
Όσον αφορά τη “νάρκη” που βρέθηκε στη Ρόδο, αναζητήσαμε πληροφορίες και σε άλλα δημοσιεύματα. Ένα εξ αυτών, προερχόμενο από την αμυντική ιστοσελίδα flight.gr.com, θέτει το ενδεχόμενο η “νάρκη” να είναι στην πραγματικότητα δεξαμενές υπερσυμπιεσμένου αέρα (παρόμοιες βρίσκονται σε εμπορικά αεροσκάφη και περιέχουν πυροσβεστικό υγρό Halon το οποίο εξαερώνεται ταχύτατα) οι οποίες όμως έχουν στρατιωτική χρήση. Είτε για την εξαπόλυση με εκτόνωση του αερίου που περιέχουν, πυραύλων cruise από ρωσικά υποβρύχια, είτε για παραγωγή ενέργειας (πάλι με εκτόνωση αερίων) για λίγο χρονικό διάστημα, ώστε να λειτουργήσουν ηλεκτρονικά πυραύλων.
Γίνεται παραπομπή στην ιστοσελίδα του αμυντικού αναλυτή H. I. Sutton, όπου κάνει αναφορά σε ανάλογα αντικείμενα που έχουν βρεθεί στη Μαύρη Θάλασσα, στα παράλια της Τουρκίας:
Ο Sutton προβάλει ως πιο πιθανή θεωρία να πρόκειται για απάρτιο πυραύλου και συγκεκριμένα δοχείο πεπιεσμένου αέρα (‘Воздушный аккумулятор давления’ που μπορεί να μεταφραστεί ως “συσσωρευτής πεπιεσμένου αέρα”) που χρησιμοποιείται για τα ηλεκτρικά συστήματα και τις επιφάνειες κατεύθυνσης σοβιετικού/ρωσικού αντιαεροπορικού πυραύλου, που χρησιμοποιείται στα συστήματα SA-8 GECKO (9K33 “OSA”), που μεταξύ άλλων, τα διαθέτει και ο Ελληνικός Στρατός. Πρόκειται για εκτοξευτές αντιαεροπορικών βλημάτων που φέρονται είτε επί τροχοφόρου οχήματος, είτε σε πλοία (ναυτική έκδοση). Τα συγκεκριμένα συστήματα (με βλήματα 9M33 και διάφορες υποπαραλλαγές) έχουν χρησιμοποιηθεί κατά κόρον στη συνεχιζόμενη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Υπάρχουν επίσης και έχουν χρησιμοποιηθεί στη Συρία. Ανάλογες σφαιρικές συσκευές πεπιεσμένου αέρα χρησιμοποιούνται και σε άλλου τύπου σοβιετικά/ρωσικά βλήματα. Πρόκειται για μετεξέλιξη βλημάτων όπως ο AS-7 KERRY.
Χρησιμοποιήσαμε τη φράση “Воздушный аккумулятор давления” και προσθέτοντας τη λέξη “ракета” που σημαίνει “πύραυλος”, δηλαδή “συσσωρευτής πεπιεσμένου αέρα πυραύλου”. Αναζητήσαμε πληροφορίες στην Google και στη ρωσική μηχανή αναζήτησης Yandex. Μερικά από αυτά τα αποτελέσματα (εδώ, εδώ, εδώ και εδώ), αφορούσαν τα συγκεκριμένα δοχεία πεπιεσμένου αέρα, που προέρχονται από αντιαεροπορικά βλήματα (που έχουν ριχτεί) και διατίθενται προς πώληση. Τα συγκεκριμένα εξαρτήματα, έχουν επιβιώσει από τις εκρήξεις των πυραύλων που είχαν χρησιμοποιηθεί.
Ακολουθούν εικόνες από τα δοχεία πυραύλων, πεπιεσμένου αέρα που πωλούνται στο διαδίκτυο:
Η διάμετρός τους είναι περίπου 20 εκατοστά, ενώ οι προεξοχές που μοιάζουν με τα hertz horns των θαλάσσιων ναρκών, υπάρχουν για τη στερέωση του αντικειμένου εντός των τοιχωμάτων του πυραύλου. Υπάρχει επίσης βαλβίδα που διοχετεύει τον πεπιεσμένο αέρα στα σημεία που χρειάζεται. Το βλήμα 9M33 έχει διάμετρο 21 εκατοστά, μήκος 3,2 μέτρα και βάρος 126 κιλά.
Στην παρακάτω εικόνα βλέπουμε τομή αντιαεροπορικού πυραύλου από το σύστημα SA-8 GECKO:
Το 4, δηλαδή το σφαιρικό αντικείμενο, μεταφράζεται ως “συσσωρευτής πεπιεσμένου αέρα”.
Σύγκριση φωτογραφιών
Στα αριστερά βλέπουμε τη “θαλάσσια νάρκη” που εντοπίστηκε στη Ρόδο και δεξιά τον συσσωρευτή πεπιεσμένου αέρα από βλήμα του συστήματος SA-8 GECKO (9K33 “OSA”). Τα αντικείμενα είναι πανομοιότυπα.
Συμπέρασμα
Το αντικείμενο που βρέθηκε στη Ρόδο δεν είναι θαλάσσια νάρκη αλλά συσσωρευτής πεπιεσμένου αέρα που χρησιμοποιείται σε αντιαεροπορικά βλήματα. Δεν διαθέτει εκρηκτική γόμωση. Είναι άγνωστο εάν, πως και πότε το συγκεκριμένο αντικείμενο βρέθηκε στη Ρόδο.