ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ: ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ ΤΟΝ 9ο ΜΗΝΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΕΚΤΡΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ!
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Ο Νόμος 1609/1986 καθιέρωσε για πρώτη φορά τη νομιμότητα της άμβλωσης και καθόρισε τα χρονικά όρια και τις ειδικές συνθήκες υπό τις οποίες μπορεί να γίνει. Ο Νέος Ποινικός Κώδικας (Νόμος 4619/2019) διατήρησε το ίδιο νομικό καθεστώς, χωρίς να αλλάξει τις βασικές διατάξεις. Παρότι ο 1609/1986 δεν αναφέρει ρητά ότι η άμβλωση επιτρέπεται “χωρίς χρονικό περιορισμό”, δεν θέτει ανώτατο όριο όταν κινδυνεύει η ζωή ή η υγεία της εγκύου. Ο Νόμος 4619/2019 ήρε τον περιορισμό των 24 εβδομάδων μόνο στην περίπτωση σοβαρής ανωμαλίας του εμβρύου που επάγονται τη γέννηση παθολογικού νεογνού που συμπλήρωσε το ότι επιτρέπεται όταν κινδυνεύει η ζωή ή η υγεία της εγκύου.
Πρόσφατα δημοσιεύματα σε ιστοσελίδες αναφέρουν πως πλέον είναι δυνατή η άμβλωση μέχρι τον 9ο μήνα στην Ελλάδα, με βάση αλλαγές στο Άρθρο 304 του N. 4619/2019. Οι τίτλοι ωστόσο είναι παραπλανητικοί διότι μπορεί να εκληφθούν εκτός γενικού πλαισίου. Ο ισχυρισμός έχει ως εξής:
Με μια από τις πρόσφατες (N. 4619/2019) αλλαγές του Ποινικού Κώδικα τροποποιήθηκε το άρθρο 304 που αφορά στη διακοπή κύησης.
Με τη νέα τέταρτη 4η παράγραφο περίπτωση γ’ του άρθρου 304 ΑΠΑΛΕΙΦΘΗΚΕ ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΟΡΙΟ ΤΩΝ 24 ΕΒΔΟΜΑΔΩΝ (6 μήνες) εντός του οποίου προβλέπονταν ότι δεν ήταν άδικη πράξη η διακοπή της εγκυμοσύνης σε περίπτωση που είχαν διαπιστωθεί με τα σύγχρονα μέσα προγεννητικής διάγνωσης ενδείξεις σοβαρής ανωμαλίας του εμβρύου, που επάγονται τη γέννηση παθολογικού νεογνού.
Με τη νέα ρύθμιση και υπό τις ίδιες με τις ανωτέρω προϋποθέσεις, μπορεί η έκτρωση να λάβει χώρα μέχρι και τον ένατο (9ο) μήνα της εγκυμοσύνης (“late-term abortion”).
Ο ισχυρισμός κυκλοφόρησε πρώτη φορά στα τέλη του 2019, μέσω της ιστοσελίδας afistemenaziso.gr, που είναι ενάντια στις αμβλώσεις. Όπως αναφέρει, νέος Ποινικός Κώδικας (N. 4619/2019), ο οποίος τέθηκε σε εφαρμογή από την 1η Ιουλίου του 2019, επέφερε σημαντικές αλλαγές που αφορούν στο άρθρο 304 με τίτλο: «διακοπή της κύησης».
Ο Νόμος 1609/1986 ήταν ο πρώτος που νομιμοποίησε τις αμβλώσεις στην Ελλάδα, εισάγοντας συγκεκριμένες προθεσμίες και προϋποθέσεις. Το βασικό άρθρο που ρύθμιζε τη διακοπή της κύησης ήταν το Άρθρο 304 του Ποινικού Κώδικα (στην τότε μορφή του).
Ο Νόμος 1609/1986 δεν αναφέρει ρητά ότι η διακοπή της κύησης επιτρέπεται χωρίς χρονικό περιορισμό. Στο σχετικό άρθρο 2, ορίζεται ότι η άμβλωση δεν είναι αξιόποινη αν:
“β) Έχουν διαπιστωθεί, με τα σύγχρονα μέσα προγεννητικής διάγνωσης, ενδείξεις σοβαρής ανωμαλίας του εμβρύου που επάγονται τη γέννηση παθολογικού νεογνού και η εγκυμοσύνη δεν έχει διάρκεια περισσότερο από εικοσιτέσσερις εβδομάδες.“
και
“γ) Υπάρχει αναπότρεπτος κίνδυνος για τη ζωή της εγκύου ή κίνδυνος σοβαρής και διαρκούς βλάβης της σωματικής ή ψυχικής υγείας της. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται σχετική βεβαίωση και του κατά περίπτωση αρμόδιου γιατρού.“
Σε αυτή την περίπτωση, δεν καθορίζεται ανώτατο όριο εβδομάδων κύησης, κάτι που στην πράξη σημαίνει ότι η άμβλωση μπορεί να γίνει οποιαδήποτε στιγμή, εφόσον υπάρχει σοβαρός κίνδυνος για τη ζωή ή την υγεία της εγκύου.
Σύμφωνα με το Άρθρο 304 του Ποινικού Κώδικα (Νόμος 4619/2019), η διακοπή της κύησης επιτρέπεται χωρίς χρονικό περιορισμό όταν η συνέχιση της εγκυμοσύνης ενέχει σοβαρό κίνδυνο για τη ζωή ή την υγεία της εγκύου. Σε αυτή την περίπτωση, απαιτείται η συναίνεση της εγκύου και η διαπίστωση του κινδύνου από τον αρμόδιο ιατρό.
“γ) Έχουν διαπιστωθεί, με τα μέσα προγεννητικής διάγνωσης, ενδείξεις σοβαρής ανωμαλίας του εμβρύου που επάγονται τη γέννηση παθολογικού νεογνού ή υπάρχει αναπότρεπτος κίνδυνος για τη ζωή της εγκύου ή κίνδυνος σοβαρής και διαρκούς βλάβης της σωματικής ή ψυχικής υγείας της. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται σχετική βεβαίωση και του κατά περίπτωση αρμόδιου γιατρού.”
Πρακτικά, οι παράγραφοι β και γ του Άρθρου 304 του Ν. 1609/1986, συγχωνευτήκαν στην παράγραφο γ του Άρθρου 304 του Ν. 4619/2019. Η αλλαγή που επήλθε ήταν στην άρση του περιορισμού των 24 εβδομάδων μόνο στην περίπτωση σοβαρής ανωμαλίας του εμβρύου που επάγονται τη γέννηση παθολογικού νεογνού. Όσον αφορά τις αμβλώσεις σε περιπτώσεις που υπάρχει αναπότρεπτος κίνδυνος για τη ζωή της εγκύου ή κίνδυνος σοβαρής και διαρκούς βλάβης της σωματικής ή ψυχικής υγείας της, δεν υπάρχει, ούτε υπήρχε χρονικός περιορισμός. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, έγκυος που μετά την εικοστή τέταρτη εβδομάδα της κύησης διακόπτει την εγκυμοσύνη της ή επιτρέπει σε άλλον να τη διακόψει τιμωρείται με φυλάκιση έως έξι μήνες ή χρηματική ποινή.
Σύμφωνα με τη δικηγόρο Μαριάννα Βασιλείου:
H διακοπή της κύησης είναι άδικη πράξη και τιμωρείται ΕΚΤΟΣ ΑΝ: γίνει πριν τις 12 εβδομάδες ή γίνει πριν τις 19 εβδομάδες σε περίπτωση βιασμού, αποπλάνησης ανήλικης, αιμομιξίας ή κατάχρησης γυναίκας ανίκανης να αντισταθεί ή γίνει οποτεδήποτε επειδή θα γεννηθεί παθολογικό νεογνό ή επειδή κινδυνεύει η ζωή της εγκύου ή η σωματική ή ψυχική υγεία της με τρόπο σοβαρό και διαρκή. Η συναίνεση της εγκύου και μόνο είναι προφανώς απαραίτητη προϋπόθεση για όλα τα ανωτέρω.
Συμπέρασμα
Ο Νόμος 1609/1986 καθιέρωσε για πρώτη φορά τη νομιμότητα της άμβλωσης και καθόρισε τα χρονικά όρια και τις ειδικές συνθήκες υπό τις οποίες μπορεί να γίνει. Ο Νέος Ποινικός Κώδικας (Νόμος 4619/2019) διατήρησε το ίδιο νομικό καθεστώς, χωρίς να αλλάξει τις βασικές διατάξεις. Παρότι ο 1609/1986 δεν αναφέρει ρητά ότι η άμβλωση επιτρέπεται “χωρίς χρονικό περιορισμό”, δεν θέτει ανώτατο όριο όταν κινδυνεύει η ζωή ή η υγεία της εγκύου. Ο Νόμος 4619/2019 ήρε τον περιορισμό των 24 εβδομάδων μόνο στην περίπτωση σοβαρής ανωμαλίας του εμβρύου που επάγονται τη γέννηση παθολογικού νεογνού που συμπλήρωσε το ότι επιτρέπεται όταν κινδυνεύει η ζωή ή η υγεία της εγκύου.